Yugoslavya’yı meydana getiren cumhuriyetlerden biri olan Bosna, 1992 yılının Şubat ayında uygulanan bir referandumun sonrasında bağımsızlığını duyuru etti.
Ancak Bosna’nın istiklal kararını tanımayan Sırplar, Saraybosna’yı kuşatma altına alarak üç buçuk sene süren Bosna Savaşı’nı başlattılar. 1995’in Temmuz ayında Srebrenitsa’da Sırplar yönünden 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da yaşanan en büyük soykırım gerçekleştirildi. Sırp kuvvetleri Srebrenitsa’da beş gün içinde 8.372 Boşnak’ı öldürdü, yüzlerce kadına ve ufak yaştaki kız çocuğuna tecavüz etti.
Bir gün içinde 20.000’in üstünde sığınmacı Srebrenitsa’dan zoraki çıkarıldı. 1992-95 yılları arasında sistemli olarak yürütülen büyük çaplı bir kavmi temizliğe maruz artan Bosna’nın şark yakasında, bütün dünyanın gözleri önünde, Sırp kuvvetleri Boşnaklara karşı her çeşitli harp suçunu işledi. Sırp saldırılarından kaçan binlerce Boşnak, BM yönünden “güvenilir mıntıka” duyuru edilen ve 400 Hollandalı sulh kuvveti askeri yönünden korunan Srebrenitsa’ya sığındı. Sığınmacılardan aşağı yukarı 25.000’i, sulh kuvveti askerlerince Srebrenitsa’ya birkaç kilometre mesafedeki Potaçari’de bulunan bir akümülatör fabrikasına yerleştirildi.
SREBRENİTSA SOYKIRIMI NEDİR?
“Srebrenitsa soykırımı nedir?” sorusunun yanıtı arama motorlarında sürat kazandı. Avrupa’nın şahit olduğu en büyük katliamlardan olan Srebrenitsa soykırımının sene dönümünde pekçok şahıs mevzuya dair detayları araştırıyor. 28 sene evvela Sırp Ratko Mladic komutasındaki ağır silahlı askerler, Bosnalı binlerce insanı çocuk, genç, ihtiyar bayan demeden katletti.
SREBRENİTSA NEREDE?
Srebrenitsa Katliamı yahut Srebrenitsa Soykırımı, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı (Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı)’nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu’nun Srebrenitsa’ya karşı giriştiği Krivaya ’95 Harekâtı sırasında Temmuz 1995’te yaşanan ve asgari 8.372 Bosnalı’nın Bosna-Hersek’in Srebrenitsa kentinde general Ratko Mladiç komutasındaki ağır silahlarla donatılmış Sırp ordusu yönünden öldürülmesine verilen addır. Sırp Cumhuriyeti Ordusunun dışında katliama “Akrepler” olarak tanınmış Sırbistan hususi emniyet güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler Srebrenitsa’yı güvenilir mıntıka duyuru etmiş olmasına rağmen 400 silahlı Hollanda sulh kuvveti askerinin zenginliği katliamı önleyememiştir.
Srebrenitsa Katliamı: Hollanda, katledilenlerin yakınlarından adeta özür diledi, milletlerarası tahkikat isteniyor Hollanda Savunma Bakanı Kasja Ollongren, milletlerarası toplumun Srebrenitsa halkını korumayı başaramadığını söyleyerek, “Bunun için en derin özürlerimizi sunuyoruz” dedi. Resmi özür tazminat yükümlülüğü getirir mi? Hollanda hükumetinin 27 sene sonra Srebrenitsa’daki katliam için özür dilemesi, akıllara “kurban yakınları için tazminat hakkı doğar mı?” sorusunu getirdi. Hollanda’daki Tilburg Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Lianne Wijntjens’e göre, resmi özür dilenmiş olması, kurban yakınlarına tazminat ödenmesi gerektiği manasına gelmiyor. Doktorasını, özür dileme yükümlüğü üstüne yapan Wiyntjens, tezinde bunu şu şekilde açıklıyor: “Örgütler yahut hükümetler çoğunlukla bundan korkar, fakat tarihsel adaletsizlik halinde her daim kapsamlı bir tahkikat gerekmektedir. Bu bulgulara istinaden, bir yargıç tazminatın elverişli olup olmadığını değerlendirebilir.